
orthopedagogische begeleiding
Een opleiding met vijftig procent leren op de werkplek. Jij wordt orthopedagogisch begeleider van kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen in kwetsbare situaties.

In deze opleiding leer jij samen met een team mensen de kans geven volledig en zelfstandig zichzelf te kunnen zijn. Je begeleidt mensen met nood aan hulp, die we cliënten noemen, om hun plek te vinden in de maatschappij en te leven met de beperkingen die zij ervaren.
Je begeleidt mensen uit verschillende doelgroepen. Zo kan je jongeren gaan ondersteunen, maar ook ouderen. Je kan mensen met een beperking leren zelfstandig wonen of begeleiden tijdens een baan. De mogelijkheden zijn eindeloos, maar telkens komt de job op hetzelfde neer: je bent een klankbord voor mensen in nood. Je leert niet alleen begeleiden, maar je krijgt ook psychologielessen, leert nadenken over maatschappelijke thema's en krijgt manieren aangereikt om zelf telkens kleine of grote oplossingen te bedenken voor die problemen. Daarnaast heb je een pak praktijk. Je staat vanaf het begin van je opleiding al met twee benen op de werkvloer.
Wat leer ik in deze opleiding?
De opleiding biedt een brede basis om als professioneel ondersteuner aan de slag te gaan. Praktijkervaring loopt als een rode draad doorheen de opleiding. Je wordt intensief begeleid vanuit de opleiding en op de praktijkplaats krijg je een werkbegeleider toegewezen. Met de ervaring die je in de praktijk opdoet, gaan we in de lessen aan de slag. Via gerichte opdrachten, intervisies en reflectie ondersteunen we je om de ervaringen die je opdoet in praktijk en de denkkaders die we aanreiken tot een geheel te integreren.
In de lessen zetten we maximaal in op het aanbrengen van vaardigheden en houdingen die nodig zijn om te handelen in de dagdagelijkse praktijk en reiken we verschillende denkkaders aan. We focussen daarbij specifiek op het begeleiden van cliënten uit diverse doelgroepen en besteden bijzonder aandacht aan de samenwerking met collega’s.
Het opleidingsprogramma bestaat uit vier grote onderdelen:
Een onderdompeling in de dagelijkse praktijk via werkplekleren: de praktijkervaring loopt als een rode draad doorheen de opleiding. Per semester doe je minstens 250 uur ervaring op in de zorg- en welzijnssector. Op die manier leer je al doende de dagelijkse realiteit van een opvoeder-begeleider kennen. De opleiding graduaat orthopedagogische begeleiding is een groeiopleiding waarin we je leren stilstaan bij je eigen competenties. We leren je om je eigen leerproces in handen te nemen om zo stap voor stap door te groeien naar de job van professioneel begeleider. Je wordt intensief begeleid en krijgt ook een supervisor op de werkvloer. Je krijgt de kans om zelf keuzes te maken. Het werkplekleren kan op vrijwillige basis of binnen een betaalde job gebeuren. Misschien zie je de opleiding als de uitgelezen kans om te proeven van de diversiteit van de sector en kies je er daar- om voor om verschillende doelgroepen te verkennen? Misschien weet je zelf al heel goed waar jij sterk in bent en kies je ervoor om je in een specifieke doelgroep te verdiepen?
Kennismaking met het ortho(ped)agogische werkveld: in de opleiding maken we kennis met diverse doelgroepen: mensen met een verstandelijke of fysieke beperking, integrale jeugdhulp, mensen met een psychiatrische problematiek, ouderenzorg, specifieke doelgroepen zoals thuislozen of asielzoekers, ... We staan telkens stil bij de organisatie van de hulpverlening en bij de concrete begeleiding van elk van deze doelgroepen.
Basisvaardigheden en –methodieken: in de opleiding oefenen we heel wat vaardigheden in tijdens de contactmomenten: ortho(ped)agogische vaardigheden, methodieken en modellen, communicatieve vaardigheden, reflectie- vaardigheden, vaardigheden om informatie te verwerken, werken in en met groepen, samenwerken in team, met cliënten en met netwerken, projectmatig werken ...
Visies en denkkaders: uiteraard krijg je ook een stevige achtergrond mee in belangrijke denkkaders voor de job van opvoeder-begeleider: krachtgericht begeleiden, hanteren van een emancipatorische begeleidingsstijl en visie, systemisch en vraaggestuurd werken, persoonsontwikkeling en levenslooppsychologie, actuele visies en maatschappelijke tendensen, recht, ethiek en deontologie van het beroep.

Studiemateriaal
Studiemateriaal omvat boeken, cursussen en digitale leermiddelen die je nodig hebt voor het succesvol doorlopen van je opleiding.
Studiemateriaal
Dit studiemateriaal kan worden aangeboden in papieren vorm (gedrukte cursusteksten, readers, leer- en werkboeken, naslagwerken) of in elektronische vorm (e-boeken, pdf-documenten, PowerPointpresentaties, online tutorials, audio en video).
Onze elektronische leeromgeving, Toledo, speelt een centrale rol tijdens je opleiding. Je zult er alle informatie over je vakken vinden, cursus- en oefenmateriaal kunnen downloaden en online met je docenten in contact kunnen komen.
Vakken en inhoud
Benieuwd welke vakken je zult krijgen tijdens je opleiding? Check hieronder een beknopt overzicht of bekijk de volledige ECTS-fiche.
Vakken en inhoud
Fase 1
- Ortho(ped)agogie
- Observeren, rapporteren en reflecteren
- Levenslooppsychologie
- Werken in en met groepen
- Communicatieve vaardigheden
- Werken met mensen met een verstandelijke beperking
- Visie op begeleiden
- Creatief en expressief begeleiden
- Werken met jongeren in een verontrustende opvoedingssituatie
- Praktijk
Fase 2
- Communicatieve methodieken
- Systemisch denken en handelen
- Werken met specifieke doelgroepen
- Omgaan met diversiteit
- Orthopedagogische methodieken
- Ethische en juridische kaders
- Psychopathologie
- Contextgericht en verbindend begeleiden
- Actuele maatschappelijke tendensen
- Praktijk
Hier vind je de ECTS-fiche van deze opleiding. ECTS staat voor European Credit Transfer System en is het Europees systeem voor de overdracht en de accumulatie van studiepunten. 1 studiepunt staat gelijk aan 25 tot 30 uur werk.
Lessentabel
Hieronder vind je een voorbeeld van hoe je weekrooster eruit kan zien.
Lessentabel
Hieronder vind je een voorbeeld van hoe je lessenrooster er in het eerste semester uit zou kunnen zien. Omdat niet alle vakken het volledige academiejaar worden gegeven, vind je in de deze voorbeeldtabel uiteraard niet alle opleidingsonderdelen terug. We proberen bij het opmaken van elk lessenrooster springuren zoveel mogelijk te beperken.
ma | di | wo | do | vr | za | |
---|---|---|---|---|---|---|
8u00
|
praktijk
|
|||||
8u30
|
levensloop-psychologie
|
praktijk
|
observeren, leren en rapporteren
|
verwerken van opdrachten thuis
|
||
10u15
|
Pauze | |||||
10u30
|
levensloop-psychologie
|
praktijk
|
praktijk
|
observeren, leren en rapporteren
|
verwerken van opdrachten thuis
|
|
12u00
|
praktijk
|
praktijk
|
verwerken van opdrachten thuis
|
|||
13u00
|
werken in en met groepen
|
praktijk
|
praktijk
|
ortho(ped)agogie
|
verwerken van opdrachten thuis
|
|
14u45
|
praktijk
|
praktijk
|
verwerken van opdrachten thuis
|
|||
15u00
|
werken in en met groepen
|
praktijk
|
ortho(ped)agogie
|
verwerken van opdrachten thuis
|
||
16u30
|
praktijk
|
Studiemateriaal
Dit studiemateriaal kan worden aangeboden in papieren vorm (gedrukte cursusteksten, readers, leer- en werkboeken, naslagwerken) of in elektronische vorm (e-boeken, pdf-documenten, PowerPointpresentaties, online tutorials, audio en video).
Onze elektronische leeromgeving, Toledo, speelt een centrale rol tijdens je opleiding. Je zult er alle informatie over je vakken vinden, cursus- en oefenmateriaal kunnen downloaden en online met je docenten in contact kunnen komen.

Hoelang doe ik over deze opleiding?
De opleiding wordt aangeboden in een tweejarig modeltraject met opstart in september EN februari. Deeltijds studeren is mogelijk.
In het tweejarig modeltraject van de opleiding heb je drie dagen per week praktijk in combinatie met twee dagen les op de campus. We werken met vaste lesdagen. Deze combinatie van werkplekleren, de opleiding en het studeren vragen een voltijds engagement.
Wie de opleiding combineert met betaald werk als opvoeder-begeleider, een gezin of graag een minder intens traject doorloopt, kan ook kiezen voor een 3-jarig traject of een traject op maat. In dit minder intense traject worden minder vaste lesdagen gepland en is ook het aantal verwachte praktijkuren lager dan in het modeltraject.

Hoe ziet mijn studieroute eruit?
De helft van de studiebelasting in deze opleiding realiseer je in de praktijk, de andere helft van de tijd heb je nodig voor de lessen en opdrachten. Zo bouw je niet alleen een ruime praktijkervaring en een theoretische achtergrond op, je maakt ook meteen de vertaling van de theorie in de praktijk en sleutelt zo ervaringsgericht aan je competenties van opvoeder-begeleider in wording.
Studenten die de opleiding in het tweejarige modeltraject volgen, hebben goed gevulde weken. Reken er op dat je twee vaste lesdagen hebt: op de eerste dag heb je wekelijks les, op de tweede dag word je om de twee weken in de opleiding verwacht. Tot slot heb je ongeveer maandelijks een intervisie op woensdag. Voor veel opleidingsonderdelen is de aanwezigheid erg belangrijk omdat we concreet aan de slag gaan om de integratie van jouw ervaringen en de theorie te maken.
De helft van de studiebelasting voor deze opleiding wordt gevormd door de praktijkervaringen in het werkveld. Reken daarvoor op minstens twee tot drie dagen per week waarbij je met beide voeten in de praktijk zal staan. Gezien we veel belang hechten aan de integratie tussen theorie en praktijk, heb je ook heel wat opdrachten die je zal moeten maken. De combinatie van het werkplekleren, de opleiding en het studeren vraagt een voltijds engagement.

Hoe organiseert VIVES deze opleiding?
De focus ligt op praktijkervaring, daarnaast is uiteraard ook theorie voorzien als ondersteuning. Je begint al in de eerste week met praktijklessen. Vaardigheden krijg je in kleine groepen, theorielessen in iets grotere. Bij beide vormen is er ruimte voor interactie. Net als alle andere opleidingen op onze hogeschool krijg je een intensieve persoonlijke begeleiding en krijg je uiteraard les van experts met praktijkervaring in hun vakgebied. De lessen worden op een vast aantal dagen gegeven, zodat je de overige dagen in de praktijk kan doorbrengen.
Je kan deze opleiding volgen via het zogeheten multilocatieleren of hybride lesgeven. Dat betekent dat je wel vaste lesmomenten hebt, maar dat de lessen ook worden gelivestreamd. Je kan nog steeds je vragen rechtstreeks stellen aan de docenten en ook groepswerk kan prima. Practica en evaluaties zoals examens zijn voor iedereen op campus.

Het contact met de mensen is de grote troef van deze
opleiding: niet alleen bezig zijn met cliënten, maar ook het overleg en de samenwerking met collega’s.

Hoeveel kost je studie?
Studeren kost geld. Studiegeld, cursussen en handboeken, noem maar op. Je studiegeld is het bedrag dat je bij inschrijving in het hoger onderwijs betaalt. Die kostprijs is vastgelegd en is voor elke hogeschool en universiteit in Vlaanderen dezelfde.
Starten met je studie
Ongetwijfeld zit je met veel vragen. Selecteer hieronder de opleiding die je bij ons gaat studeren en wellicht vind je op de meeste vragen een antwoord.
Onze campussen zijn leef- en studeercampussen. Je vindt er alle faciliteiten om je studies te ondersteunen. Niet alleen dit, maar ook het studentenleven kan al op de campus van start gaan.

Na je studie
Met het graduaatsdiploma orthopedagogische begeleiding kan je zo aan de slag in het werkveld. Wil je je na deze opleiding graag verder verdiepen? Volg dan het aanvullingstraject tot bachelor orthopedagogie (90 studiepunten). In dit vervolgtraject focussen we op onderzoeksvaardigheden, bieden we een aanzet tot orthopedagogisch management en diep je de theorie verder uit. De concrete duur van het traject hangt af van de leerweg (dag - of afstandsonderwijs) en de intensiteit die je kiest.

Aan de slag
Als gegradueerde in de orthopedagogische begeleiding sta je in voor de begeleiding van kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. Na de opleiding kun je werken als professioneel ondersteuner in de gehandicaptenzorg, bijzondere jeugdbijstand, algemeen welzijnswerk, ouderenzorg en de psychiatrische zorg. Je kan aan de slag in residentiële, semi-residentiële en ambulante zorgverlening:
- dagcentra
- woon- en leefbegeleiding
- opvangcentra
- onthaal-, oriëntatie- en observatiediensten
- straathoekwerk
- vrijetijdsbegeleiding
- buitengewone onderwijsinstellingen en internaten
- gemeenschapsinstellingen
- hulpverlening aan mensen met een verslaving
Met dit diploma is doorstroming naar het werkveld verzekerd. Je werkt als opvoeder/begeleider en kan ook doorgroeien naar specifieke functies. Je valt met dit diploma bij heel wat werkgevers onder hetzelfde loonbarema als bachelor orthopedagogie.
Je studie in een oogopslag
Studiegebied
Opleidingstype
- Graduaat
Studiewijze
- Dagonderwijs
Aantal studiepunten
- 120
Waar kan ik dit volgen?
Startmomenten
- eerste semester
- tweede semester
- verschillende instapmomenten
Toelatingsvoorwaarden
ECTS-fiches
Onderwijstaal
- Nederlands
Brochures
- Document
Heb je een vraag?
kwaliteit
VIVES staat garant voor de kwaliteit van deze opleiding. We doen dit op basis van het VIVES-referentiekader en het onderwijsbeleidsplan.