Studenten met een migratieachtergrond in het hoger onderwijs

Het hoger onderwijs zou een weerspiegeling zou moeten zijn van de samenleving (VLOR, 2018), maar vandaag de dag vinden nog altijd relatief weinig studenten met een migratieachtergrond hun weg naar het hoger onderwijs (Noppe et al., 2018; Unia, 2018). Dit lage aandeel is problematisch, aangezien een hogere opleiding een belangrijke hefboom is voor onder andere emancipatie en opwaartse sociale mobiliteit (Lamberts, 2011).

Hoewel er op verschillende domeinen acties worden ondernomen, blijkt uit verkennende gesprekken met experten dat deze acties over het algemeen gefragmenteerd zijn en dat er weinig zicht is op de effectiviteit van de acties. Ook zijn de acties vaak top-down opgezet zonder dat er een duidelijk beeld is van de drempels en faciliterende factoren die studenten met een migratieachtergrond op het gebied van instroom en doorstroom in het hoger onderwijs ervaren.

Dit PWO-project stelt voor om middels een kwalitatief onderzoeksluik, d.w.z. interviews en focusgroepen met (oud-)studenten hoger onderwijs, docenten en diversiteitsmedewerkers, en een kwantitatief onderzoeksluik, d.w.z. enquêtes onder leerlingen in het secundair en (oud-)studenten hoger onderwijs, kennis en inzicht te genereren over de mechanismen (bewust en onbewust) die de instroom en doorstroom van studenten met een migratieachtergrond in het hoger onderwijs belemmeren en faciliteren, zodat gerichte interventies kunnen worden ontwikkeld. Innovatief in dit project is het co-creatie aspect. Vaak nog komt diversiteitsbeleid top-down tot stand.

Het nadenken over omgaan met etnisch culturele diversiteit binnen de context van het hoger onderwijs is echter enkel zinvol als de betrokken doelgroep hier ook bij betrokken is (VLOR, 2018). Dit PWO zal samen met studenten met een migratieachtergrond, docenten, studie-en trajectbegeleiders en diversiteitsmedewerkers uit het secundair en hoger onderwijs in dialoog op zoek gaan naar creatieve en vernieuwende oplossingen om drempels die de instroom en doorstroom belemmeren –zoals uit de onderzoeksfase zal blijken- weg te werken, maar ook om succesvolle factoren verder te versterken. Dit onderzoek zal resulteren in een onderzoeksrapport over drempels en opportuniteiten van studenten met een migratieachtergrond in het hoger onderwijs en concrete aanbevelingen, en een publicatie in een vaktijdschrift. Tevens zal tijdens een slotevent de onderzoeksresultaten en aanbevelingen worden voorgesteld. 

De Raad van Inspiratie is een onderdeel van dit project. De Raad van Inspiratie zijn een groep geëngageerde (ex-)studenten met een oog voor het opvangen van signalen, samenwerking rond diversiteit en sociale cohesie binnen VIVES hogeschool.

Ook zal er een vervolgproject (tot augustus 2023) komen waarin de focus zal liggen op 
1) Drop-out bij eerstejaarsstudenten
2) Verduurzamen van de leergemeenschappen, de Raad van Inspiratie
3) Digitale toolkit - praktische handvaten omtrent diversiteit in het hoger onderwijs

Publicaties: 

• Aanbevelingen voor het hoger onderwijs - beleid
• Aanbevelingen voor het hoger onderwijs - docenten
   
• Interne publicatie corona in het hoger onderwijs
   
• Artikel sociaal.net - Nieuw academiejaar: ‘We moeten zoveel mogelijk studenten aan boord houden’
   
• Volledig onderzoeksrapport
   
• Infographic

• Coronacrisis heeft grote impact op stap van secundair naar hoger onderwijs