pwo-onderzoek
Onderzoeksdomeinen
Bemiddeling is een alternatieve conflictoplossingsmethode (ADR) waarbij conflicterende partijen buiten de rechtbank maar onder deskundige begeleiding van een professionele bemiddelaar zelf een oplossing zoeken voor het geschil. Dat bemiddeling een plaats moet krijgen naast de traditionele rechtspraak is vandaag een bijna algemeen aanvaarde stellingen een duidelijke beleidsoptie van de recente ministers van Justitie. Bemiddeling is immers niet alleen sneller en goedkoper maar kan bijdragen tot het wegwerken van de gerechtelijke achterstand en leidt tot meer gedragen en nageleefde akkoorden.
Desondanks is ook in ons land de zgn. “bemiddelingsparadox” overeind gebleven: ook al staat de meerwaarde van bemiddeling buiten kijf, toch geraakt de bemiddelingspraktijk maar moeilijk van de grond. Dit geldt ook (en zelfs in sterkere mate) voor de bemiddeling in interpersoonlijke arbeidsconflicten.
In dit onderzoek nemen we die bemiddelingsparadox in sociale zaken onder de loep en bekijkenwe hoe de doorverwijzing naar bemiddeling door de daarbij betrokken professionals geoptimaliseerd kan worden. Professionele doorverwijzing is immers een belangrijk hulpmiddel om de weg naar bemiddeling te vinden, gezien conflictpartijen zelf zelden of nooit de stap naar bemiddelingzetten.
Via kwantitatieve en kwalitatieve analyse willen we achterhalen hoe de doorverwijzing door professionals zoals advocaten, magistraten, sociale partners en preventiediensten momenteel gebeurt en welk potentieel er bestaat voor een versterking daarvan, en dit zowel in de prejustitiële fase (waar het conflict nog niet de rechtbank heeft bereikt) als in de justitiële fase (waar wel al een juridische procedure werd opgestart of overwogen).
We willen dat potentieel ook onderzoeken door de bemiddelbaarheid van arbeidszaken zelf te analyseren en good practices te bestuderen van bemiddelingsinitiatieven in andere rechtbanken. Met dit project proberen we tot een aantal beleidsaanbevelingen te komen alsook tot een aantal praktische tips en tricks die als geïntegreerd geheel het uitgangspunt zouden kunnen vormen voor een concreet pilootproject in de arbeidsrechtbanken.