Ethiek in AI-toepassingen
pwo-project
Onderzoeksdomeinen

Artificial intelligence is in volle ontwikkelingen brengt heel wat ethische uitdagingen met zich mee. Naarmate de marktpenetratie van AI stijgt, zullen ook deze ethische uitdagingen toenemen. Daarom is het vanbelang dat de ontwikkeling van Artificial intelligence gebeurt op een ethisch verantwoorde manier.
Momenteel worden er heel wat initiatieven genomen om het ethische aspect bij de ontwikkeling van artificial intelligence in rekening te brengen.Toch ontbreken er op dit moment essentiële bouwstenen om het proces dat AI-systemen vormgeeft ethisch te onderbouwen. Bovendien gebeurt heel wat van de ethische reflectie op dit moment achteraf.
Heel concreet zijn er een aantal zaken die in de weg staan. De gebrekkige implementatie van de ethiek heeft onder andere te maken met de moeilijkheid om een theoretisch filosofisch kader om te zetten naar designerstaal͛. De deductieve kaders die door de Europese overheid en door een aantal grote bedrijven werden ontwikkeld laten zich niet gemakkelijk vertalen naar de concrete werkvloer. Op die manier blijft er een soort gapbestaan tussen de ethiek en de werkvloer. Deze gapis vooral ten koste van de kleinere bedrijven die niet de middelen hebben om iemand vrij te stellen om dievertaalslag te maken in elk concreet geval.
Daarom wil dit project op een inductieve manier in kaart brengen waar de ethische knooppunten liggen. Daartoe zullen een aantal casussen worden geanalyseerd, samen met de manier waarop nu met ethiek wordt omgegaan op de werkvloer. Van daaruit wordt een soort overkoepelend kader gecreëerd datals basiscommunicatie-instrument rond ethiek kan dienen. Op die manier kan ethiekgekoppeld worden aan verschillende elementen in het ontwikkelingsproces. Daartoe worden geen deductieve concepten vertaald naar de werkvloer, maar wordt een methodiek ontwikkeld om met de ethische knooppunten die men onderweg ontmoetaan de slag te gaan.
Na het in kaart brengen van de ethische knooppunten in een ontwikkelingsproceswil dit project één concrete tool aanreiken om met die knooppunten aan de slag te gaan. Een dergelijke tool bestaat uit twee elementen. Ten eerste is het de bedoeling om de ͚standaardknooppunten͛in het ontwikkelingsproces in kaart te brengen. Ten tweede willen we deze standaardknooppunten via een stappenplan koppelen met reeds bestaande oplossingen in het veld. Daarmee kan iemand die technisch geschoold is op een heel concrete en praktische manier detecteren welke vragen zich aandienen ineen particulier projectén kiezen op welke manier met deze vragen aan de slag kan worden gegaan.
En alhoewel dit projectvoorstel haar innovativiteit eerder haalt uitdeintegratie van ethiek in het technische proces,is het ook relevant voor de opleiding van technici binnen de hogeschool. De output in de vorm van een stappenplan (en in de vorm van nieuw cursusmateriaal) kan een nieuwe manier zijn om het ethisch bewustzijn van studenten aan te wakkeren die betrokken zijn bij de ontwikkeling van AI.