Evalueren van sociale vaardigheden van gezinshonden

Sinds de eerste uitzending in 2008 van de documentaire “Pedigree Dogs Exposed” van BBC One is de aandacht voor het fokken van fysiek gezonde honden exponentieel toegenomen, zowel bij dierenartsenorganisaties, dierenbeschermingsorganisaties, fokkersverenigingen, beleidsmakers en het grote publiek. Naast de belangrijke focus op fysieke gezondheidsproblemen bij honden, is er echter ook een ander aspect van gezondheid, namelijk de mentale gezondheid. De impact van gedragsproblemen van een hond op de eigenaar en/of diens gezin is niet te onderschatten. Gedragsproblemen zijn namelijk niet alleen een belangrijke reden voor euthanasie van honden in dierenartsenpraktijken, maar ze zijn ook één van de vaakst gerapporteerde redenen waarom eigenaars beslissen om hun dier af te staan aan een asiel, zoals blijkt uit een review van de wetenschappelijke literatuur. 

Om het sociaal functioneren van de populatie gezinshonden in Vlaanderen te verbeteren, zijn er verschillende strategieën, waarvan een deel zich focust op de omgevingsfactoren en een deel op de genetische component. In dit project concentreren we ons op de genetische component, met het uitgangspunt dat het belangrijk is om dieren in te zetten in de fok die sociaal voldoende goed functioneren. We concentreren ons daarbij specifiek op het sociaal functioneren naar mensen toe. Om rekening te kunnen houden met het sociaal functioneren bij de selectie van ouderdieren in de hondenfokkerij, moet deze eigenschap kunnen gemeten worden, op een zo objectief mogelijke en gevalideerde manier. 

Hoewel er reeds verschillende gedragstests voor honden bestaan en dit voor allerlei doeleinden (vb. selectie van werkhonden), hebben deze een aantal nadelen, gaande van niet wetenschappelijk gevalideerd zijn, over complex om uit te voeren, tot het inhouden van welzijnsrisico’s voor de hond bij het uitvoeren ervan. Aan Hogeschool VIVES werd afgelopen jaren een relatief eenvoudig testprotocol met bijhorend veiligheidsprotocol opgesteld. Het uitgangspunt van dit testprotocol is de visie dat er geen grote handelingen nodig zijn om het sociaal functioneren van honden te evalueren, maar dat het volstaat om een hond te observeren in aanwezigheid van een voor de hond onbekend persoon, die af en toe enkele alledaagse handelingen uitvoert. Het doel van dit onderzoekproject, met financiële steun van de Vlaamse Overheid, is om naast het testprotocol ook een analyseprotocol op te stellen om het gedrag van een hond op objectieve manier te evalueren. Het testprotocol en het analyseprotocol vormen samen een tool voor het screenen van fokdieren wanneer men ook op vlak van gedrag een duurzaam fokbeleid wil voeren.