Recent lazen we dat 1 op 5 bewoners van woonzorgcentra psychisch kwetsbaar is. Personeel zou daarbij te weinig opgeleid zijn om met deze kwetsbaarheid om te gaan. Binnen de bacheloropleiding toegepaste psychologie aan hogeschool VIVES merken we al enkele jaren een toenemende vraag aan psychologische expertise in woonzorgcentra. Wij bieden hier als opleiding graag een antwoord op door jonge mensen te enthousiasmeren om hun aangeleerde vaardigheden in te zetten ter bevordering van het welzijn van kwetsbare groepen, zo ook ouderen.
In de opleiding toegepaste psychologie besteden we onder meer aandacht aan het rouwproces bij cognitieve of fysieke achteruitgang, het verlies van dierbaren of het verlies van een thuis. Ook de verschillende soorten dementie en hoe daarmee om te gaan behoren tot de leerstof. Daarnaast stimuleren we contextueel denken, waarbij we uitgaan van een relationeel mensbeeld. De cliënt – hier de bewoner – is geen op-zichzelf-staand individu, maar onderdeel van een netwerk. We leiden professionals op die bewoners, familieleden én zorgpersoneel ondersteunen.
Binnen de afstudeerrichting klinische psychologie loopt gemiddeld één op de drie studenten stage in een woonzorgcentrum, maar de weg naar de arbeidsmarkt verloopt minder vlot. Er zijn vaak onvoldoende financiële middelen om onze alumni aan te werven. Psychologisch consulenten kunnen nochtans van grote betekenis zijn. Ze brengen de noden en behoeften van bewoners op het gebied van mentaal welzijn in kaart. Ze begeleiden bewoners en hun familieleden in de transitie van thuis naar woonzorgcentrum, maken tijd voor gesprekken of andere vormen van samenzijn en zoeken naar oplossingen voor onbegrepen gedrag ter ondersteuning van het personeel. Ook geven ze vormingen aan het personeel, bijvoorbeeld over persoonlijkheidsstoornissen, psychose of middelenmisbruik bij ouderen. Wij geloven dus sterk in het profiel van de psychologisch consulent als ondersteunend beroep in de geestelijke gezondheidszorg én in de ouderenzorg.
Ook in het schrijven van een bachelorproef zien we dat studenten steeds meer kiezen voor onderwerpen binnen de ouderenzorg, met relevante inzichten en inzetbare producten als gevolg. Een mooi voorbeeld hiervan is de recent ontworpen brochure van Stefanie Wolput, studente toegepaste psychologie in afstandsonderwijs, in samenwerking met Expertisecentrum Dementie Paradox. Deze brochure biedt handvaten tot verbinding tussen een dierbare met dementie en zijn/haar naasten.
Binnen de opleiding bachelor toegepaste psychologie dragen wij dus bewust bij aan de vorming van bekwame professionals die de kwaliteit van leven én werken in woonzorgcentra kunnen verbeteren. Het is dus hoog tijd voor de erkenning van de psychologisch consulent als ondersteund beroep in de geestelijke gezondheidszorg én voldoende financiering in ouderenzorg om ervoor te zorgen dat woonzorgcentra onze expertise blijvend in huis kunnen halen.
Foto's: Sarah De Gheselle
