“Ik voel plaatsvervangende schaamte voor mijn Kerk” zegt Johan Bonny, bisschop van Antwerpen als reactie op de jongste uitspraak van de Congregatie voor de geloofsleer. Deze week maakte deze Roomse instelling bekend dat priesters verbintenissen tussen personen van hetzelfde geslacht niet mogen zegenen.
De Kerk dient het sacrament van het huwelijk toe aan een volwassen man en een vrouw die elkaar voor het leven trouw beloven, op voorwaarde dat ze elkaars eigenheid ten volle zullen respecteren en ze bereid zijn kinderen te aanvaarden. Homo’s en lesbiennes kunnen niet kerkelijk trouwen, maar hun liefde mag daarentegen wel gezegend worden. Maar sinds deze week is dit not done! De mededeling uit Rome betekent een zware kaakslag voor gelovige en katholiek geëngageerde homoparen en hun kinderen. Ze is dat ook voor hun ouders, grootouders en vrienden. Dezelfde pijn ervaren ook andere kerkmensen.
Wat is nu het verschil tussen zegenen en het sacrament toedienen? Als ik een koppeltje trouw, dan zeg ik hen altijd dat ik hierin getuige mag zijn, want dat zij het sacrament aan elkaar toedienen: zij beloven elkaar liefde en trouw voor altijd. Zo'n belofte kan ik dan zegenen (in het Latijn: benedicere, of: bene-dicere, dit is: het goede uitspreken). Dat doe ik niet in eigen naam. Daarvoor voel ik me te klein. Ik doe dit in Gods naam. En met mooie woorden! Hoop ik toch. Een sacrament daarentegen is meer dan voorspoed toespreken. Het is veeleer Jezus Christus die handelt op cruciale momenten in het leven van een mens. Het leven wordt bevestigd en in Gods handen gelegd. Hier horen passende geijkte rituelen en teksten (liturgie) bij.
Is er dan echt geen gelijkenis tussen het hetero- en het homohuwelijk? Is een relatie gebaseerd op wederzijds respect niet het allerbelangrijkste? Geloven we nu echt dat homokoppels niet op een verantwoorde manier voor hun kinderen kunnen zorgen? En moeten we hen dan ook als waardevolle medewerkers uit de Kerk, het katholieke onderwijsveld, de pastoraal weren?
Nog erger is de beschuldiging dat homoparen in zonde zouden leven. Seksualiteit tussen homo’s en lesbiennes wordt hier afgedaan als het grootste morele kwaad. Wie durft zeggen dat homoseksuele mensen geen liefdesrelatie kunnen aangaan en dat ze hierin niet met alle voorspoed mogen gezegend worden? Of ligt in de redenering van de Congregatie te sterk de nadruk op voortplanting als vrucht van een liefdesrelatie?
Dat de bisschop pleit voor een respectvolle benadering van het homohuwelijk kan ik alleen maar toejuichen! Dat hij zoekt naar een passende variante voor het homohuwelijk in de kerk verdient applaus. Want God is nooit gierig met zijn zegeningen over mensen! Blijkbaar is een deel van de Kerk dat wel, en doet ze dit graag met een vermanend vingertje.
Deze houding zal door de meeste bisschoppen die aan de synode over het gezin in 2015 deelnamen, betreurd worden. Want homoseksualiteit is geen afwijking. Het is ook geen ziekte. Het gaat alleen om een geaardheid van mensen. Wie durft er beweren dat God dit niet zo bedoeld heeft? “Het is de liefde die telt”, zei een oude kloosterzuster. Mocht ze het recente besluit uit Rome horen, dan draaide ze zich om in haar graf. En met haar zou Jezus voor een tweede keer de tempel reinigen, nu niet in Jeruzalem, maar in Rome!
Johan Vandezande
Stafmedewerker VIVES SPES voor de dienst Onderwijsbeleid. VIVES SPES wil studenten en personeel vanuit een christelijke inspiratie ondersteunen bij persoonlijke en maatschappelijke gebeurtenissen.
Zit je met vragen? VIVES ondersteunt je. Praat met iemand, anoniem.